از جمله سؤالهایی که از سوی برخی والدین مرتباً پرسیده میشوند، این است که آیا دندان شیری هم ریشه دارد؟ آیا دندان شیری نیاز به عصب کشی دارد؟ در پاسخ باید گفت که دندانهای شیری تمام اجزای دندانهای دائمی را دارا هستند اما این اجزاء نسبت به دندانهای دائمی ابعاد کوچکتری دارند. به عبارت دیگر، دندانهای شیری نیز دارای تاج و ریشه هستند و از عصب برخوردارند. عصب دندان شیری در زیر عاج دندان قرار گرفته است و دارای رگهای خونی و رشتههای عصبی متعددی است. پوسیدگی دندانهای شیری کودکان ابتدا محدود به مینای دندان است، سپس با توجهبه ضعیفتر بودن مینای دندان شیری نسبت به دندان دائمی، این پوسیدگی به سرعت به عاج دندان میرسد و در صورت عدم درمان آن، عصب دندان نیز درگیر پوسیدگی خواهد شد. درصورتی که پوسیدگی دندان شیری به عصب آن برسد، موجب عفونت دندان، بوی بد دهان و از دست رفتن زودهنگام دندان شیری کودکان میشود. بنابراین توصیه می شود که معاینه دورهای و منظم دندانهای کودکان انجام شود تا در صورت بروز هرگونه پوسیدگی، در مراحل اولیه درمان مناسب آن انجام شود. شیار پوشی دندان یا فیشور سیلانت یکی از کاربردی ترین فرآیند هایی است که از بروز پوسیدگی دندان در حفره ها و شیارهای دندانی جلوگیری میکند
درمان ریشه یا عصب کشی دندان شیری در واقع به اندازه دندان دائمی حائز اهمیت است و ممکن است برخی از کودکان تصادف، حادثه و یا با خوردن برخی داروهای تقویتی دندان خود را از دست بدهند و یا بخشی از آن شکسته شود که در مدت زمان طولانی موجب از بین رفتن سلامت دندان میشود. عصب کشی یا درمان ریشه دندان در واقع یک درمان اندودنتیک است که در انجام آن عصب داخل دندان شیری که آسیب دیده است را درمان میکنند و ساختار دندان همچنان حفظ میشود و منجر به کشیدن دندان نمیشود. در صورتی که دندان شیری را عصب کشی کنید سلامت دندان را تا زمان افتادن آن حفظ خواهید کرد. در روش عصب کشی دندان ریشه دندان شیری از هرگونه آلودگی و میکروب پاک خواهد شد. به بخش درونی دندان مغز دندان یا پالپ دندان میگویند که نقش بسیار مهمی داشته و دارای رگ های خونی است که وظیفه اکسیژن رسانی و تغذیه دندان از این طریق انجام خواهد شد. اگر پالپ یا مغز دندانی شما دچار آسیب شده باشد قطعا نیاز به عصب کشی دندانی پیدا خواهید کرد که در این مورد سن شما اصلا مطرح نیست و برای دندان شیری کودکان هم مانند بزرگسالان باید این روند انجام شود. اگر پالپ یا مغز دندانی شما دچار آسیب شده باشد قطعا نیاز به عصب کشی دندانی پیدا خواهید کرد که در این مورد سن شما اصلا مطرح نیست و برای دندان شیری کودکان هم مانند بزرگسالان باید این روند انجام شود. اگر میزان پوسیدگی دندانی به عاج دندان رسیده باشد و عصب بیشتری از دندان درگیر این مشکل باشد نیاز به عصب کشی پاپوتومی و پالپکتومی است. دندان افراد بزرگسال که نیاز به عصب کشی پیدا میکند قطعا دیگر مانند حالت اولیه خود نخواهد شد و پس از انجام عصب کشی قطعا برای زیبایی بیشتر آن باید از روکش دندانی استفاده نمود. حال ممکن است برای شما سوال پیش آید که آیا دندان شیری نیز امکان انجام عصب کشی را دارد و نتیجه کار چگونه خواهد شد؟ پاسخ این است که بله امکان عصب کشی دندان وجود دارد و طبیعی که دندان شیری نیز تاج و ریشه دارد و دارای مینای دندان، عاج و پالپ یا مغز دندان نیز هست.
بررسی ترس کودکان از دندانپزشکی را در این مقاله از سایت دکتر رضاعی مطالعه کنید.
پوسیدگی دندان شیری کودکان بحث ساده ای نیست که بتوان مانند سرماخوردگی کودک از کنار آن به سادگی گذشت و یا بگوئیم گوش کودک عفونت کرده و میتوان با یک انتی بیوتیک بسیار ساده از شر آن راحت شد. پوسیدگی دندانی به عصب دندان میرسد و مجبور به درمان ریشه دندان خواهید شد. حال ممکن است برای شما این سوال پیش آید که چه زمانی دندان شیری کودک ما نیاز به عصب کشی دارد؟ در ادامه برخی از مواردی که میتواند والدین را جهت درمان عصب کشی آگاه کند شرح میدهیم:
- هنگامی که کودک شما دچار پوسیدگی در دندان شده باشد و ناحیه آن بسیار گسترده و وسیع باشد دیگر نمیتواند به خوبی مواد غذایی را بجود و اشتهای او کم میشود و در راستای این مشکل رشد کودک شما با مشکل روبرو میشود زیرا مواد ضروری به بدن او نخواهد رسید به همین علت انجام عصب کشی ضروری است.
- اگر پوسیدگی دندانی کودک به موقع درمان نشده باشد و پیشروی کند ممکن است منجر به کشیدن دندان شوید و کشیدن دندان منجر به ایجاد جای خالی در فضای دهان خواهد شد که قطعا هنگام رویش دندان دائمی میتواند مشکلی ایجاد کرده و مجبور به انجام درمان های پیشرفته شوید. یکی از کمترین درمان هایی که نیاز است استفاده از ارتودنسی است که قطعا هزینه آن بیشتر از یک عصب کشی آسان و راحت در سن کودکی فرزند شماست.
در صورت مشاهده هرگونه پوسیدگی و درد در ناحیه دندان کودک بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا آن را درمان کند زیرا اگر پوسیدگی دندانی کودک شما رشد کند قطعا بخش پالپ دندان را آلوده میکند و باید با استقاده از عصب کشی ریشه دندان را از هرگونه آلودگی پاک کرده تا هرگونه التهاب موجود در دندان شیری رفع شود. اگر این عصب کشی انجام نشود قطعا هنگام جوانه زدن دندان دائمی برای جایگزینی دندان شیری مشکل ساز خواهد شد و درمان آن مراحل پیچیده و زمان برتری نیاز است.
پوسیدگی دندان شیری کودک بهخودی خود بهبود نمییابد و نیاز به اقدامات درمانی دارد. درصورتی که پوسیدگی دندان شیری به عصب یا بافت پالپی دندان گسترش یابد، موجب ایجاد دردهای ناگهانی دندان میشود و مخل خواب و آسایش کودک میشود. لازم به ذکر است که دندانهای شیری قدامی باید تا سن ۶ تا ۷ سالگی در دهان کودک حفظ شوند، همچنین نگهداری از دندانهای خلفی شیری کودک نیز تا سن ۱۱ تا ۱۲ سالگی بسیار حائز اهمیت است و شرایط مناسبی برای جویدن غذا و رویش دندان دائمی در آینده فراهم میکند. علاوهبر آن در ایجاد اعتماد به نفس، زیبایی چهره و مهارت تکلم کودک نیز تأثیر بسزایی دارد. بنابراین پزشکان بر این باورند که در صورت ایجاد پوسیدگی عمیق در دندانهای شیری، حتماً عصب کشی دندان شیری کودک انجام شود و از کشیدن زودهنگام دندانهای شیری اجتناب گردد. با عصب کشی بهموقع و درمان مناسب دندانهای شیری کودک، دندانهای دائمی او نیز در آینده بدون مشکل رشد خواهند کرد.
انواع عصب کشی دندان شیری کودکان
عصب کشی دندان شیری کودکان نیز بر اساس وضعیت دندانی آنها و تشخیص پزشک میتواند به دو صورت انجام شود که در مدل اولی باید بافت پالپ تاج دندان خارج شود اما در التهابات گستره و وسیع بافت پالپی ریشه دندان باید خارج شود. در ادامه دو روشی که برای عصب کشی دندان شیری دندان وجود دارد را نام برده و شرح میدهیم
-
عصب کشی پالپوتومی: (Pulpotomy)
در استفاده از این روش درمان و خارج کردن عصب تاج دندان شیری انجام خواهد شد. این درمان کمی تهاجمی است که اغلب التهابات شدید اگر وجود داشته باشد استفاده میشود.
-
عصب کشی پالپکتومی :(Pulpectomy)
در استفاده از این روش درمان و خارج کردن عصب تاج و ریشه دندان انجام خواهد شد.
البته این روش های عصب کشی برای درمان دندان دائمی با درمان دندان های شیری قطعا دارای تفاوت هایی است.
در روند انجام عصب کشی دندان شیری ابتدا باید دقت کنید محیط دندانپزشکی کودکان باید امن و آرام باشد. اغلب کودکان از محیط دندانپزشکی ترس دارند و باید چندین مرتبه پیش از انجام عصب کشی دندان به مرکز کلینیک مراجعه کنند و با پزشک خود رابطه خوبی برقرار کنند. هرگز کارهای مربوط به درمان کودک را در اتاق بزرگسالان انجام ندهید و بگذارید در محیط کودکانه خود عصب کشی اش انجام شود تا میزان تعامل و همکاری او با شما افزایش یابد. پس از ایجاد محیطی امن برای کودک با او با کلماتی شیرین صحبت کنید و او را در انجام کارها شریک کنید. بی حسی را برای او تزریق کرده و شروع به آغاز کار نمائید. ابتدا باید پالپ یا مغز دندان به صورت کامل از هرگونه آلودگی و میکروب پاکسازی شود و این فضا به صورت کامل ضد عفونی و استریل شود. پس از آن اقدام به پر کردن ناحیه نماپیئ و سپس از روکش مخصوص دندان شیری برای تثبیت کار باید استفاده شود. دقت کنید که پس از آن باید والدین کودک هر شب به او کمک کرده تا مسواک بزند و بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کند تا زمانی که دندان دائمی در آن بخش شروع به رویش مجدد کند. و البته نکته مهم دیگری که وجود دارد این است که پیش از انجام کار باید یک عکس رادیوگرافی تهیه کرده و هرگونه اطلاعات پزشکی که برای پزشک مورد نیاز است را فراهم کنید تا تشخیص صحیح برای انجام گرفته شود دندانپزشک پیش از انجام عصب کشی، از داروی بیحسی مناسب در محل موردنظر برای کودک شما استفاده خواهد کرد؛ بنابراین در طول انجام درمان، کودک دردی را احساس نخواهد کرد. پس از انجام عصب کشی نیز ممکن است درد مختصری پس از رفع بیحسی وجود داشته باشد که با استفاده از داروی مسکن ضعیف برطرف میشود.