دندان های شیری

به طورکی دوره های رویش دندانی به ۳ دسته تقسیم می شوند. دوره دندان های شیری، دوره دندان های مخلوط و دوره دندان های دائمی . به اولین دندانی های که معمولا از ۶ ماهگی در دهان می رویند و رویش آنها تا ۲ الی ۳ سالگی ادامه می یابد دندان های شیری گفته می شود. این دندان از ۶ سالگی ریخته و جای خود را به دندان های دائمی می دهند. بنابرای دوره دندان های شیری یعنی زمانی که تنها دندان های شیری در دهان قرار گرفته اند از ۶ ماهگی شروع شده و تا ۶ سالگی ادامه می یابد و پس از آن دوره دندانی مخلوط آغاز می شود . یعنی زمانی که هم دندان های شیری در دهان وجود دارند و هم تعدادی دندان دائمی رشد کرده اند. این دوره معمولا تا ۱۲ سالگی ادامه پیدا می کند و پس از آن دیگر دندان اولیه در دهان قرار نداشته و تنها دندان دائمی وجود دارد این دوره که پس از ۱۲ سالگی آغاز می شود همان دوره دندان های دائمی است. البته باید توجه داشت تاخیر یا تعجیل چند ماهه در رویش یا افتادن دندان های شیری و درآمدن دندان های دائمی مشکلی ندارد ، اما اگر این تاخیر بیش از ۹ ماه شود باید به دندان پزشک مراجعه کرد. تعداد دندان های شیری در هر فک ۱۰ عدد بوده پس ۲۰ دندان شیری داریم که پس از افتادن جای خود را به۳۲ دندان دائمی می دهند. معمولاً اولین دندانهایی که در دهان دیده می شود ، سانترال های فک پایین و آخرین آنها مولر دوم فک بالا است. باید توجه داشت که مرحله شکل گیری دندان های اولیه از هنگام جنینی و از هفته ششم بارداری است و در ۶ ماهگی از لثه سر بر می آورد. بنابراین نحوه مراقبت مادر باردار و تغذیه آن نقش به سازی در سلامت دندان های شیری فرزند دارد.

دندان های شیری نقش مهمی در توسعه و شکل گیری فک و دهان دارند. در واقع دندان های کودک طول قوس در فک را حفظ کرده و جایگزین دائمی دندان ها بر اساس دندان های اولیه ایجاد می شود. دندانهای اولیه راهنمایی هایی برای مسیر رشد دندان های دائمی ارائه می دهند. همچنین عضلات فک و تشکیل استخوان فک به دندان های شیری بستگی دارد تا فاصله مناسب دندانهای دائمی را حفظ کند. ریشه دندان های اولیه باعث پیدایش دندان های دائمی می شود. دندان های اولیه برای رشد گفتار کودک ، برای لبخند کودک و در جویدن غذا نقش مهمی دارند. یکی از معضلاتی که اکثر افراد با آن رو به رو هستند پوسیدگی دندان های اولیه است . بر اساس آماری که سازمان بهداشت جهانی منتشر کرده است بین ۶۰ تا ۹۰ درصد افراد در سراسر جهان با مشکل پوسیدگی دندان های اولیه رو به رو هستند و این مقوله یک مشکل عمومی است. با توجه به اینکه شکل گیری دندان اولیه از دوره جنینی آغاز می شود اولین قدم در ارتقا سلامت دندان شیری اطفال، حفظ مراقبت مادر است. زیرا سلامت و تغذیه مادر بر کیفیت شکل گیری اندام های استخوانی، به خصوص دندان نوزاد بسیار موثر است بنابراین وضعیت روحی، دارو ها و موادی که مادر مصرف می کند اهمیت بالای در سلامت دندان های شیری فرزند در حین بارداری دارد. مقوله بعدی اثر پوسیدگی دندان مادر بر فرزند است. از آنجا که میکروب های پوسیدگی می تواند از طریق دهان مادر به فرزند انتقال یابد پوسیدگی دندان های مادر در خرابی دندان فرزند نقش بسزای دارد زیرا مادر بیشتر ارتباط دهانی را از لحاظ محبت و بوسیدن با فرزند دارد. بنابرای مادرانی با دندان های سالم یا حداقل فاقد پوسیدگی دارای فرزندانی با دندان های سالم تر هستند. توصیه دیگر برای ارتقا سلامت دندان های اولیه مراجعه و چکاپ دندان های اطفال است. اولین چکاب از دندان های اطفال باید در سن ۱ سالگی توسط متخصص دندان پزشک اطفال صورت پذیرد . این مراجعه هم سبب پیشگیری در پوسیدگی دندان های شیری شود و هم در صورت لزوم ترمیم های اولیه برای دندان­های طفل را صورت دهد تا از ازدیاد پوسیدگی و خرابی سایر دندان های جلوگیری شود. باید توجه داشت چکاب دندان اطفال باید بیش از چکاب دندان های افراد بالغ باشد. زیرا دندان های شیری بیشتر در معرض پوسیدگی قرار دارند .

مرحله مهم در ارتقا سلامت دندان های اولیه، آموزش است. آموزش لازم در راستای حفظ دندان های اطفال به آنها بهترین راه برای جلوگیری از پوسیدگی دنداهای اطفال است . لذا باید در اولین فرصت نحوه صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را به کودک آموزش داد. همچنین توصیه های لازم در زمینه تغذیه را به کودکان داشت. و یک رژیم غذای سالم با مواد قندی کمتر برای کودکان در نظر داشت تا از پوسیدگی دندان آنها جلوگیری شود. با رعایت تمامی نکات بالا می توان پوسیدگی دندان هایاولیه را کاهش داد اما بعضا پوسیدگی این نوع دندان شاید اجتناب ناپذیر باشد .

آیا دندان شیری نیاز به ترمیم دارند؟

اگر بخواهیم به لزوم ترمیم دندان های شیری پی ببریم کافی است به اهمیت دندان های اولیه باز نگاهی بی اندازیم. همانطور که گفتیم این دندانها در توسعه و شکل گیری فک و دهان نقش به سزای دارند. و افرادی با دندان های شیری پوسیده می توانند مشکلات جدی در فک و دندان های دائمی خود در آینده داشته باشند. پس با توجه به اهمیت دندان شیری می توان دلایل ترمیم دندان شیری را به ترتیب زیل بازگو کنیم.

پر کردن دندان کودکان از گسترش عفونت جلوگیری می‌کند.
لبخند و حالت دندان‌های کودکتان بر اعتماد بنفس او تاثیرگذار است.
دندانهای اولیه الگویی برای رویش دندان‌های دائمی هستند. در صورت افتادن یا کشیدن آنها بخاطرپوسیدگی، دندان‌های دائمی ممکن است در جای نامناسبی رشد کنند.
این دندان‌های با آسان کردن کار جویدن، در تغذیه مناسب کودک نقش دارند.
این دندان‌های به کودک کمک می‌کنند تا بهتر صحبت کند.
دندان‌های اولیه پوسیده می‌توانند بر رشد دندان‌های دائمی تاثیر گذار باشند.
عدم درمان پوسیدگی دندان‌ها می‌تواند منجر به دنداندرد شدید کودکان و شاید ایجاد آبسه دندان گردد.